برای ارزیابی بیماریهای مختاف گوارشی نظیر تخلیه معده، ریفلاکس معده به مری، مشکلات صفراوی نظیر التهاب حاد و مزمن کیسه صفرا، مشکلات کبدی نظیر ارزیابی توده کبدی و خونریزی های گوارشی از تصویربرداری پزشکی هسته ای استفاده میشود. بر حسب نوع تصویربرداری درخواستی، روش انجام و آمادگیهای بیمار متفاوت می باشد که خواهشمندیم این موارد را رعایت بفرمایید.
اسکن تخلیه معده:
در بیماران میبتلا به دیابت و مواردی که باعث کند و تند شدن تخلیه موادر غذایی از معده به روده می شود استفاده می گردد.
آمادگی های لازم قبل از انجام اسکن :
- دوازده ساعت قبل از مراجعه جهت انجام اسکن ناشتا باشید .
- داروهایی که برای معده استفاده می کنید روز قبل از مراجعه استفاده نکنید.
- مدارک و آزمایشات قبلی خود را بهمراه داشته باشید
- تخم مرغ ( یک عدد)، نان تست دو عدد و مقداری مربا همراه داشته باشید.
روش انجام اسکن :
در این روش از شما خواسته می شود یک ساندویچ تخم مرغ که با ماده رادیو اکتیو بی ضرر ترکیب شده است ، را در مدت ۱۰ دقیقه با مقدار مشخص آب بخورید. پس از مصرف ماده غذایی در مرحله بعد ، تصویر بردار پزشکی هسته ای به شما کمک می کند که روی یک تخت صاف دراز بکشید و تصویربرداری با دوربین گاما انجام خواهد شد. مدت زمان تصویربرداری شما بنا به نظر پزشک بین یک ونیم ساعت تا چهار ساعت می باشد .
اسکن ریفلاکس معده به مری:
در بیماران که دچار مشکل برگشت مواد غذایی از معده به مری می شود، این تصویربرداری قادر است که آنرا نمایان کند.
آمادگی های لازم قبل از انجام اسکن :
- بیمار حداقل ۸ ساعت ناشتا باشد.
- داروهایی که برای مشکل ریفلاکس مصرف می کند روز مراجعه مصرف نکند.
- یک شیشه آب پرتقال و آب لیمو همراه داشته باشید.
روش انجام اسکن :
ترکیبی از شربت آب پرتقال و آب لیمو به همراه داروی رادیواکتیو به صورت خوراکی به بیمار داده می شود و سپس تصویر برداری از ناحیه شکم انجام می شود. مدت زمان تصویربرداری بر اساس نظر پزشک تا یک ساعت می باشد.
اسکن غددبزاقی:
این اسکن برای بیماران مبتلا به خشکی دهان و گاها ارزیابی توده های غدد بزاقی استفاده می شود.
آمادگی های لازم برای انجام اسکن:
- برای انجام اسکن نیازمند به آمادگی خاصی ( نظیر ناشتایی) ندارد.
- کلیه مدارک پزشکی مربوط به غدد بزاقی را همراه داشته باشید.
اسکن خونریزی گوارشی:
از این روش تصویربرداری برای بیماران میتلا به خونریزی گوارشی استفاده شده که هدف پیدا کردن کانون خونریزی می باشد.
آمادگی های لازم برای انجام اسکن:
- این تصویربرداری نیاز به آمادگی قبلی ( نظیر ناشتایی) ندارد.
- لطفلا کلیه مدارک پزشکی خود را همراه داشته باشید.
روش انجام اسکن:
بعد از تزریق رادیو دارو، ابتدا یک تصویربرداری زیر دستگاه بین ۴۵ الی ۶۰ دقیقه انجام می شود و سپس به فواصل یک ساعت مجدد تا ۴ ساعت تصویربرداری انجام می شود. بنا به نظر پزشک ممنک است ۲۴ ساعت بعد برای تصویربرداری تاخیری به بخش مراجعه کنید.
اسکن دیورتیکول مکل:
آمادگی های قبل از اسکن:
- ۴ ساعت قبل از تصویربرداری ناشتا باشد.
- تصویر برداری شکمی با ماده حاجب ۲ الی ۳ روز قبل انجام نشده باشد.
- کلیه مدارک پزشکی خود را همراه داشته باشید.
روش انجام اسکن:
داروی رادیو اکتیو زیر دستگاه گاما کمرا به بیمار تزریق می شود و بیمار باید در طول زمان تصویربرداری که بین ۴۵ الی ۶۰ دقیقه است بی حرکت باقی بماند. ممکن است بنا به نظر پزشک بیمار نیازمند تصویربرداری تاخیری باشد.
اسکن مجاری صفراوی:
از این روش تصویربرداری برای بیماران متلا به التهاب حاد و مزمن کیسه صفراوی زمانی که سایر روشهای تشخیصی قادر به تشخیص بیماری نباشد استفاده می شود. همچنین در نوزادان با زدی طول کشنده و یا بعد اعمال جراحی مربوط به کیسه صفرا که بیمار دچار درد شکمی می باشد استفاده می گردد.
آمادگی های قبل از اسکن:
- بیمار حداقل ۴ ساعت ناشتا باشد.
- در نوزادان زمان ناشتایی ۲ ساعت می باشد و نیز داروی فنوباربیتال توسط متخصص اطفال ۵ روز قبل از انجام اسکن، تجویز شده باشد.
- مواد غذایی نظیر خامه و نان همراه داشته باشید.
روش انجام:
ابتدا داروی مورد نظر از طریق وریدی به بیمار تزریق می شود و سپس بلافاصله زیز دستگاه تصویربرداری انجام می شود ( مدت ۴۶ الی ۶۰ دقیقه) سپس بر اساس نوع اسکن درخواستی تصاویر تاخیری بنا به نظر پزشک انجام می شود. در مواردی لازم است ۲۴ ساعت بعد برای انجام اسکن تاخیری به بخش مراجعه کنید.
اسکن کبد و ارزیابی همانژیوم کبدی:
از این روش تصویربرداری برای ارزیابی توده و یا توده های کبدی که همانژیوم نامیده می شود استفاده می شود.
آمادگی قبل از اسکن:
- در این تصویربرداری نیازمند به آمادگی ( ناشتایی) نمی باشید.
- کلیه مدارک پزشکی خود را به همراه داشته باشید.
روش انجام اسکن:
مقداری از خون شما توسط پرستار گرفته و با داروی رادیواکتیو ترکیب می شود. سپس داروی ایجاد شده به شما تزریق و ابتدا یک تصویر زیر دستگاه گاما کمرا و سپس ۲ ساعت بعد تصویربرداری نهایی از شما گرفته می شود.
منابع:
- The SNMMI Procedure Standard/EANM Practice Guideline for Gastrointestinal Bleeding Scintigraphy 2.0, 2014
- SNMMI and EANM Practice Guideline for Meckel Diverticulum Scintigraphy 2.0, 2014
- SNM Practice Guideline for Hepatobiliary Scintigraphy 4.0, 2010
- ACR–SNM–SPR PRACTICE GUIDELINE FOR THE PERFORMANCE OF LIVER AND SPLEEN SCINTIGRAPHY, 2010
