جابه جایی دیسک بین مهره ای ممکن است به صورت روی هم خوابیدن ، فتق یا پارگی دیسک ایجاد شود . در فتق یا پارگی دیسک ، هسته دیسک به داخل کانال نخاعی برآمده می شود وباعث ایجاد فشار بر روی ریشه عصب می گردد. عوامل خطر زا استرس های شغلی ، کار سنگین ، ورزش سخت ، سقوط ، تصادف ، بلند کردن اشیا ، عضلات ضعیف شکمی و پشت از عوامل خطرزا می باشد. دیسک کمردر سنین ۲۰ – ۴۵ سال بیشتر و در مردان شایع تر می باشد.
نشانه ها
درد کمر و گرفتگی عضلانی که به یکی از مفاصل ران و از آنجا به ساق پا انتشار می یابد و اعمالی مثل خم شدن ، بلند کردن اشیا ، زور زدن ، سرفه و عطسه کردن با عث تشدید درد میشود و استراحت از شدت آن می کاهد سایر علایم عبارتند از : محدودیت حرکت ، اسپاسم و ضعف عضلانی ، اختلال حسی .
عوارض احتمالی شامل مواردی نظیر :
اختلال عصبی ، اختلال عملکرد روده و مثانه می باشد .
تشخیص با معاینه فیزیکی ، رادیو گرافی ، سی تی اسکن ، ام آر آی ، میلوگرافی، الکترومیلوگرافی و … انجام می شود .
درمان شامل :
استراحت در بستر ، مسکن ها ، داروهای ضد التهاب ، شل کننده های عضلانی
جراحی
اگر در عملکرد حسی و حرکتی یا عملکرد روده و مثانه اختلال به وجود آید و یا درد مقاوم به درمان داشته باشید باید عمل جراحی انجام شود.
درمان های غیرجراحی
• استراحت در بستر بر روی تشک سفت برای ۲ هفته
• قرار گرفتن در وضعیت صحیح و راحت (وضعیت نشسته همراه با خم کردن مختصر ران و زانو، عضلات پشت را شل می کند.)
• برای خارج شدن از بستر ، ابتدا به یک پهلو خوابیده و در همین حالت بنشینید .
• استفاده از گرمای مرطوب و ماساژ برای شل شدن عضلات سفت
• تدوین یک برنامه ورزشی با کمک فیزیوتراپیست ( شنا کردنبهترین ورزش است . )
• به تدریج فعالیت های طبیعی را شروع کنید زیرا استراحت طولانی تر مضر می باشد .
• از بلند کردن اجسام سنگین خم کردن کمر و نشستن روی صندلی نرم به مدت طولانی خودداری کنید .
• وزن زیاد باعث فشار آمدن روی نخاع می شود پس نباید زیاد چاق شوید و در صورت چاقی برای کاهش وزن تدریجی اقدام نمائید .
• اگر داروی ضدالتهاب مثل ایبوپروفن ، ناپروکسن ، به شما دادند ، برای جلوگیری از تحریک معده ، این دارو را با غذا یا ضد اسید میل کنید.
آموزش های لازم بعد از عمل دیسک کمر
• برای قرار گرفتن در وضعیت مناسب خوابیدن ، یک بالشت متوسط زیر سر گذاشته و زانوها کمی بلند شوند ، در این حالت عضات پشت در حالت استراحت قرار میگیرند . از قرار گرفتن در وضعیت نیمه نشسته به جز برای اجابت مزاج خودداری کنید .
• از سرگیری فعالیت ها را به تدریج شروع کنید . زیرا ترمیم و بهبودی بیش از ۶ هفته طول می کشد.
• به هنگام نشستن پاها را بر روی یک چهار پایه قرار بدهید به طوریکه زانوها بالاتر از لگن قرار بگیرد .
• به هنگام ایستادن به طور متناوب یک پا را روی چهارپایه کوتاهی قرار دهید تا از کشش عضلات پشت جلوگیری شود.
• هنگام راه رفتن از کفش مناسب با پاشنه مناسب استفاده کنید.
• فعالیت جنسی را به تدریج از سر بگیرید ، برای کاهش کشش عضلات پشت از وضعیت مناسب ) پهلو یا خوابیده به پشت ( استفاده کنید.
• تا بهبودی کامل رانندگی نکنید ، از فعالیت های سنگین و ورزش هایی که نیاز به چرخش کمر و پاها دارد تا ۳- ۲ ماه بعد از عمل اجتناب کنید.
• در صورت بروز علایم عفونت مثل : قرمزی ، تورم ، تشدید درد و حساسیت یا تغییر رنگ و بوی ترشحات محل عمل به پزشک مراجعه کنید.
