آپاندیس یک زائده کرمی شکل کوچک در ابتدای روده بزرگ است و در قسمت پایین شکم قرار دارد . این عضو هیچ عملکرد شناخته شده ای ندارد و همراه روده از غذا پر و خالی می شود و چون خیلی باریک است در صورت معرض خطر انسداد و عفونت قرار دارد.
در صورت انسداد ، این زائده دچار التهاب و عفونت شده و علائم آن بروز می کند . آپاندیسیت به معنای التهاب آپاندیس می باشد. این بیماری یک اورژانس جراحی است و هیچ درمان دارویی موثری ندارد و باید جراحی شود.
بیشتر بیماران جراحی شده بدون مشکل خاصی بهبود می یابند و لی در صورت تاخیر در درمان ، آپاندیس پاره شده و باعث عفونت در محوطه شکم می شود. گرچه این بیماری در هر سنی ممکن است رخ بدهد ولی شایع ترین سن بیماری بین ۳۰ – ۱۰ سال است. راهی برای پیشگیری از آپاندیسیت وجود ندارد . اگرچه آپاندیسیت در افرادی که غذاهای سرشار از فیبر مثل میوه ها و سبزیجات تازه استفاده می کنند ، کمتر به وجود می آیند.
علل :
دلیل ابتلا به آپاندیسیت ، انسداد دهانه آپاندیس است. آپاندیس ممکن است توسط محتویات در حال عبور از لوله گوارش مسدود شود و یا در اثر عفونت های میکروبی یا ویروسی لوله گوارش ملتهب شود و علائم آپاندیسیت را به وجود آورد.
علائم بیماری :
مهم ترین علائم بیماری عبارت اند از :
درد شکم : ابتدا در اطراف ناف بوده و پس از مدتی به ناحیه راست پایین شکم منتقل می شود. درد کم کم مداوم شده و شدت پیدا می کند و حالت مبهم به صورت کام ال مشخص در می آید. درد با تنفس عمیق ، حرکت ، سرفه ، عطسه ، راه رفتن و لمس بدتر می شود
درمان :
درمان بیماری غالبا جراحی است که آپاندیس توسط جراح برداشته می شود. برداشتن این زائده ملتهب هیچگونه مشکلی را برای بیمار ایجاد نمیکند ولی ماندن آن در شکم بسیار خطرناک بوده و معمولا بیمار دچار عوارض خطرناکی می شود.
مراقبت های قبل از عمل :
- تا وقت عمل در تخت یا صندلی استراحت کنید.
- تا زمانی که آپاندیسیت تشخیص داده نشده است از خوردن و آشامیدن بپرهیزید. وقتی که معده خالی باشد بیهوشی برای عمل جراحی بسیار بی خطرتر خواهد بود و اگر خیلی تشنه بودید دهان خود را با آب بشویید.
- از داروهای ضد درد یا داروهای مسهل نیز از کیسه استفاده نکنید چرا که باعث پارگی آپاندیس می شوند. داردهای تخفیف دهنده درد یا تب نیز باعث مشکل تر شدن تشخیص می شوند.
مراقبت های قبل از عمل :
- پس از عمل و به هوش آمدن به شما داروهای مسکن و آنتی بیوتیک طبق دستور پزشک داده خواهد شد.
- بهتر است پانسمان ناحیه زخم یا محل عمل خشک نگه داشته شود.
- یکی از عوامل موثر در تسریع بهبودی شما بعد از عمل ، راه رفتن می باشد که مرتبا آنرا انجام دهید ولی به نحوی نباشد که منجر به فشار شود و به بافت بخیه شده صدمه بزند زیرا منجر به خونریزی در ناحیه بخیه ها و ایجاد درد می گردد.
مراقبت های بعد از عمل :
- از دست کاری بخیه ها خودداری کنید .
- پس از این مدت می توانید به فعالیت های طبیعی و روزمره خود ادامه دهید.
- داروها خصوصا آنتی بیوتیک ها خوراکی را به طور منظم و طبق دستور پزشک استفاده کنید.
- آنتی بیوتیک های خوراکی را بهتر است با یک لیوان آب میل کنید و سپس بعد از نیم ساعت مجددا یک لیوان آب دیگر میل نمایید تا معده و روده شما را تحریک نکند.
رژیم غذایی :
- رژیم غذایی شما پس از ترخیص رژیم معمولی می باشد و استفاده از هر نوع غذایی بلامانع است لیکن از غذاهایی که سبب سفتی شکم و حرکت کند روده ها و یا باعث نفخ شکم گردد از جمله تخم مرغ ، لوبیا و خوردن مواد محرک مثل غذاهای سرخ شده در روغن ، ادویه جات مثل فلفل و ترشی و انواع سس ها به خصوص زمانی که آنتی بیوتیک خوراکی مصرف می کنید ، اکیدا خودداری شود.
- تا حد امکان از مواد پروتئین مانند شیر ، ماست و میوه جاتی که حاوی ویتامین C بیشتری هستند ، استفاده کنید. همچنین از سبزی های پخته و میوه های تازه و غذاهایی که حاوی مایعات زیاد هستند و آب سبزیجات پخته شده که در جهت رشد و ترمیم زخم به شما کمک می کند ، استفاده نمایید.
در صورت بروز علائم زیر به پزشک مراجعه نمایید :
- سرگیجه و احساس ضعف
- درد شدید در ناحیه شکم
- مشاهده خون در استفراغ یا ادرار
- استفراغ غیر قابل کنترل
