چه کنیم به سرطان روده بزرگ مبتلا نشویم؟
سرطان روده بزرگ سومین سرطان شایع در دنیا می باشد که در صورت عدم تشخیص به موقع، می تواند منجر به مرگ افراد شود. این بیماری در هر سنی بروز می کند. روده بزرگ بخشی از دستگاه گوارش است که از انتهای روه باریک آغاز و به مقعد ختم می شود.
روده بزرگ ، دور تا دور روده کوچک را احاطه کرده و وظیفه آن تخمیر مواد زائد و دفع آنها از بدن است. با تغییر در شیوه زندگی می توان از یک چهارم موارد ابتلا به سرطان روده بزرگ پیشگیری نمود:
• میزان بروز آن در سن بالای ۵۰ سال بیشتر است و زمانی که در مراحل اولیه تشخیص داده شود، درمان پذیر است.
• سابقه خانوادگی، نقش مهمی در ابتلا به پولیپ و یا سرطان روده بزرگ دارد. در افرادی که ژن های جهش یافته مربوط به سرطان روده را بطور ارثی دارندتوصیه می شود ، حتماً مشاوره ژنتیک انجام دهند.
• وزن خود را در حد متعادل نگه دارید. تحقیقات نشان می دهد که مردان چاق بیشتر از زنان چاق در معرض ابت ال به سرطان روده بزرگ قرار دارند.
• رژیم غذایی متعادل داشته باشید. رژیم های غذایی با چربی کم و فیبر غذایی بالا و استفاده فراوان از میوه و سبزیجات ) حتی سبزیجات پخته( نقش موثری در پیشگیری سرطان روده بزرگ دارد.
• ورزش و فعالیت بدنی داشته باشید. ورزش کردن شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ را به طور قابل توجهی کاهش می دهد. کاهش اندازه دور کمر حدودا کمتر از ۹۰ ، ۳۲ درصد ابت ال را کم می کند.
• سیگار نکشید، تنباکو کشیدن یکی از عواملی است که شانس ابت ال به سرطان روده بزرگ را افزایش و عامل مهمی برای تحریک پولیپ روده بزرگ و افزایش اندازه آن می باشد.
• کمتر در معرض تابش اشعه قرار بگیرید. هر چه کمتر در معرض قرار بگیرید، کمتر احتمال دارد به سرطان روده بزرگ ابتلا شوید.
• هرگز از مشروبات الکلی استفاده نکنید.
سرطان روده بزرگ قابل پیشگیری است:
می توان با از بین بردن پولیپ های پیش سرطانی روده، جلوی بدخیم شدن آنها و بروز سرطان را گرفت. با انجام تست های غربالگری مخصوص سرطان روده بزرگ و تست هایی نظیر کولونوسکوپی ، تست خون نهفته در مدفوع ، سیگموئیدسکوپی، می توان سرطان را در مراحل اولیه تشخیص و جلوی پیشرفت آن را گرفت.
علائم شایع سرطان روده بزرگ:
• باریک شدن قطر مدفوع
• مدفوع خونی
• خونریزی میکروسکوپی که منجر به کم خونی و پایین آمدن گلبول های قرمز خون می شود.
• درد شکم
• تغییر عادات دفع و اجابت مزاج( یبوست یا اسهال که با گذشتچند هفته بهبود نیابد.)
• کاهش وزن بدون دلیل
• متاسفانه بیمارانی که در مراحل اولیه هستند، هیچگونه نگران کننده و مشهودی مبنی بر سرطانی بودن روده ندارند، به همین دلیل است که بر انجام تست غربالگری تاکید میشود.
آزمایشات غربالگری سرطان روده بزرگ:
کولونوسکوپی، تست رایج در بزرگسالان است که برای بررسی پولیپ هایی که احتمالاً سرطانی شدند بکار می رود . این تست در سن بالای ۵۰ سال انجام می شود ، اگر سابقه سرطان روده بزرگ در خانواده شما وجود دارد توصیه به انجام کلونوسکوپی بر اساس توصیه پزشک این تست در سنین پایین تر نیز انجام می شود .
• تست نمونه مدفوع
• بیوپسی، اگر بافت روده بزرگ مشکوک به سرطان باشد نمونه برداری یا بیوپسی انجام می گیرد.
فواصل زمان غربالگری:
• آزمایش سالیانه از وجود خون در مدفوع
• سیگموئید سکوپی همراه با معاینه راست روده ، هر ۵ سال یکبار
• کولونوسکوپی همراه با معاینه راست روده، هر ۱۰ سال یکبار
درمان:
سرطان روده بزرگ اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، احتمال عدد بسیار پایینی دارد و بسته به میزان پیشرفت آن جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی، هریک به تنهایی، یا بصورت ترکیبی از دو یا سه روش درمانی توصیه می شود.
