چه کنيم به سرطان روده بزرگ مبتلا نشويم؟
سرطان روده بزرگ سومين سرطان شايع در دنيا مي باشد که در صورت عدم تشخيص به موقع، مي تواند منجر به مرگ افراد شود. اين بيماري در هر سني بروز مي کند. روده بزرگ بخشي از دستگاه گوارش است که از انتهاي روه باريک آغاز و به مقعد ختم مي شود. روده بزرگ ، دور تا دور روده کوچک را احاطه کرده و وظيفه آن تخمير مواد زائد و دفع آنها از بدن است.
با تغيير در شيوه زندگي مي توان از يک چهارم موارد ابتلا به سرطان روده بزرگ پيشگيري نمود:
- ميزان بروز آن در سن بالاي ۵۰ سال بيشتر است و زماني که در مراحل اوليه تشخيص داده شود، درمان پذير است.
- سابقه خانوادگي، نقش مهمي در ابتلا به پوليپ و يا سرطان روده بزرگ دارد. در افرادي که ژن هاي جهش يافته مربوط به سرطان روده را بطور ارثي دارندتوصيه مي شود ، حتماً مشاوره ژنتيک انجام دهند.
- وزن خود را در حد متعادل نگه داريد. تحقيقات نشان مي دهد که مردان چاق بيشتر از زنان چاق در معرض ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دارند.
- رژيم غذايي متعادل داشته باشيد. رژيم هاي غذايي با چربي کم و فيبر غذايي بالا و استفاده فراوان از ميوه و سبزيجات ( حتي سبزيجات پخته) نقش موثري در پيشگيري سرطان روده بزرگ دارد.
- ورزش و فعاليت بدني داشته باشيد. ورزش کردن شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ را به طور قابل توجهي کاهش مي دهد. کاهش اندازه دور کمر حدودا کمتر از ۹۰ ، ۳۲ درصد ابتلا را کم مي کند.
- سيگار نکشيد، تنباکو کشيدن يکي از عواملي است که شانس ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزايش و عامل مهمي براي تحريک پوليپ روده بزرگ و افزايش اندازه آن مي باشد.
- کمتر در معرض تابش اشعه قرار بگيريد. هر چه کمتر در معرض قرار بگيريد، کمتر احتمال دارد به سرطان روده بزرگ ابتلا شويد.
- هرگز از مشروبات الکلي استفاده نکنيد.
سرطان روده بزرگ قابل پيشگيري است:
مي توان با از بين بردن پوليپ هاي پيش سرطاني روده، جلوي بدخيم شدن آنها و بروز سرطان را گرفت.
با انجام تست هاي غربالگري مخصوص سرطان روده بزرگ و تست هايي نظير کولونوسکوپي ، تست خون نهفته در مدفوع ، سيگموئيدسکوپي، مي توان سرطان را در مراحل اوليه تشخيص و جلوي پيشرفت آن را گرفت.
علائم شايع سرطان روده بزرگ:
- باريک شدن قطر مدفوع
- مدفوع خوني
- خونريزي ميکروسکوپي که منجر به کم خوني و پايين آمدن گلبول هاي قرمز خون مي شود.
- درد شکم
- تغيير عادات دفع و اجابت مزاج( يبوست يا اسهال که با گذشت چند هفته بهبود نيابد. )
- کاهش وزن بدون دليل
- متاسفانه بيماراني که در مراحل اوليه هستند، هيچگونه نگران کننده و مشهودي مبني بر سرطاني بودن روده ندارند، به همين دليل است که بر انجام تست غربالگري تاکيد ميشود.
آزمايشات غربالگري سرطان روده بزرگ:
کولونوسکوپي، تست رايج در بزرگسالان است که براي بررسي پوليپ هايي که احتمالاً سرطاني شدند بکار مي رود . اين تست در سن بالاي ۵۰ سال انجام مي شود ، اگر سابقه سرطان روده بزرگ در خانواده شما وجود دارد توصيه به انجام کلونوسکوپي بر اساس توصيه پزشک اين تست در سنين پايين تر نيز انجام مي شود .
- تست نمونه مدفوع
- بيوپسي، اگر بافت روده بزرگ مشکوک به سرطان باشد نمونه برداري يا بيوپسي انجام مي گيرد.
فواصل زمان غربالگري:
- آزمايش ساليانه از وجود خون در مدفوع
- سيگموئيد سکوپي همراه با معاينه راست روده ، هر ۵ سال يکبار
- کولونوسکوپي همراه با معاينه راست روده، هر ۱۰ سال يکبار
درمان:
سرطان روده بزرگ اگر در مراحل اوليه تشخيص داده شود، احتمال عدد بسيار پاييني دارد و بسته به ميزان پيشرفت آن جراحي، شيمي درماني و راديوتراپي، هريک به تنهايي، يا بصورت ترکيبي از دو يا سه روش درماني توصيه مي شود.
