وجود پولیپ در کولون (روده بزرگ) یا رکتوم باعث ایجاد سوالاتی در ذهن افراد می شود. اهمیت یافتن پولیپ چیست؟ آیا پولیپ به جراحی نیاز دارد؟ آیا پولیپ ها خطر ساز هستند؟
پولیپ ها خیلی شایع هستند .تمام پولیپ ها سرطانی نمی شوند . سالها طول می کشد تا پولیپ ها سرطانی شوند . پولیپ ها را می توان کامل برداشت .تصمیم گیری جهت برداشتن پولیپ بستگی به تعداد ،نوع ،اندازه ومحل پولیپ دارد.
علل پولیپ های کولون:
پولیپ ها در مردان وزنان با هر نژادی شایع هستند . سابقه خانوادگی وژنتیکی وفاکتورهای محیطی مانند سن وسبک زندگی مثل عادات رفتاری وغذای نامناسب و….نقش مهمی در بروز آنها ایجاد می کنند .
انواع پولیپ های کولون:
شایع ترین انواع پولیپ ها هایپر پلاستیک وآدنوماتوز می باشند. سایر انواع پولیپ هایی که در کولون یافت می شوند شیوع کمتری دارند .
تشخیص پولیپ های کولون:
معمولا” علامتی ایجاد نمیکنند وهنگام غربالگری سرطان کولون (کلونوسکوپی) یا نتیجه مثبت آزمایش خوان مخفی در مدفوع یا علائم خوان واضح در مدفوع یافت می شوند .
کولونوسکوپی بهترین روش ارزیابی کولون است چون به پزشک اجازه می دهد تا تمام پوشش کولون را ببیند ودر مورد پولیپ هایی که وجود دارد تصمیم گیری کند .هنگام کولونوسکوپی پزشک یک لوله باریک استریل وانعطاف پذیر را که دارای چراغ ودوربین کوچکی است را از راه مقعد وارد کولون می کند.
داخل کولون ساختار لوله مانندی است که سطحی یکنواخت همراه با چین خوردگی دارد. پولیپ ها به صورت برآمدگی های کوچک یا بزرگ ار داخل غشاء روده بیرون آمده اند.
گروهی از پولیپ ها تخت وبقیه بر رو ساقه ای سوار هستند ،پوشش پولیپ ها می توند شبیه پوشش نرمال کولون باشد یا ممکن است دارای تغییرات بافتی باشد .
همچنین کولونوسکوپی بهترین روش برای پیگیری های بعد از برداشتن پولیپ است.
برداشتن پولیپ های کولون :
سرطان کولورکتال حدود ۱۴% از تمام مرگ های ناشی از سرطان را شامل می شود از بروز سرطان های کولورکتال می توان با تشخیص وبرداشت پولیپ های پیش سرطانی جلوگیری کرد . اصطلاح پزشکی که برای برداشتن پولیپ ها وجود دارد پولیپکتومی نام دارد.
بیشترپولیپکتومی هارامیتوان ازطریق دستگاه کولونوسکوپ انجام داد.پولیپهای کوچک رامیتوان بااستفاده ازپنس که داخل کولونوسکوپ میشود برداشت.برای پولیپهای بزرگترحلقه ای دورریشه آنها قرارداده میشود وبا رد شدن جریان الکتریسیته سوزانده میشود.همچنین سوزاندن باعث توقف خونریزی بعدازبرداشتن پولیپها میشود.برداشتن پولیپ دردندارد.همچنین یک داروی آرام بخش قبل از کولونوسکوپی به بیمارداده میشودتاازدردناشی ازکش آمدن کولون ناشی از ورودهواحین کولونوسکپی جلوگیری کند.
به ندرت اتفاق می افتدکه پولیپی آنقدربزرگ باشدکه نتوان با استفاده ازکولونوسکپی برداشت دراین صورت بایدباعمل جراحی آن راخارج کرد.
بعدازبرداشتن پولیپ چه بایدکرد؟
پولیپکتومی روش بی خطری است امابه ندرت ممکن است باعث خطرات یا عوارضی شود.
افرادی که داروهایی مانندآسپرین.وارفارین.یا داروهای ضدانعقادمصرف میکنندبایدباپزشک درموردزمان ونحوه مصرف مجددآن صحبت کنند.
سایر داروها مانند ایبوپروفن وناپروکسن که باعث افزایش خونریزی میشوند بایدحداقل تادو هفته بعدازپولیپکتومی مصرف نشوند.
بیماربایدبعدازبرداشتن پولیپ نتایج بررسی وآنالیز بافت آن را پیگیری کنند.(درصورت نیاز نمونه ای ازبافت توسط پزشک برداشته میشود که باید به آزمایشگاه داده شود)
جهت جلوگیری از سرطان کولون چه بایدکرد؟
تحقیقات زیادی درحال انجام است که میتوان بااستفاده از تغذیه مناسب وبرخی داروهاازایجاد سرطان کولون پیشگیری کرد.رزیم غذایی کم چرب وسرشار از میوه وسبزی وفیبرو تناسب اندام ومناسب نگه داشتن وزن وعدم مصرف دخانیات وکاهش مصرف الکل میتواند از بروز سرطان کولون جلوگیری کند.
افرادی که در خانواده آنها بستگان درجه اول مانند( پدر ومادروخواهروبرادر…) قبل از ۶۰سالگی باابتلا به پولیپ آدنوماتوز بیش از یک سانتیمتریا سرطان روده بزرگ تشخیص داده شده است احتمال بیشتری برای ابتلا به پولیپهای آدنوماتوز و سرطان کولورکتال ازبقیه دارند .
به همین دلیل خانواده ها باید نسبت به این موضوع هوشیار باشند.وباید در سنین ۴۰سالگی یا ۱۰ سال زودتر ازسن ابتلا فرد مبتلا در خانواده (هرکدام که زودتر فرا میرسد)چکاپ شوند.