پرستاران نماد ایثار و از خودگذشتگی هستند و از هیچ تلاشی برای مراقبت و سلامتی دوباره بیماران خود فروگذاری نمی‌کنند. سال‌های کرونایی که پشت سر گذاشتیم نیز سندی محکم بر این موضوع است. از این رو امروزه بیش از گذشته متوجه نقش مهم پرستاران در مراکز درمانی مختلف هستیم. بیمارستان فوق تخصصی رضوی نیز با برخورداری از بخش‌های گوناگون، تجلی‌گاه نقش مهم پرستاران سخت‌کوشی است که در زیر پرچم بارگاه ملکوتی رضوی در تلاش هستند تا التیام‌بخش درد و رنج بیماران باشند.
به گزارش آستان نیوز، سالروز میلاد فرخنده حضرت زینب(س) به پاس قدردانی از فداکاری‌ها و تلاش‌های شبانه‌روزی جامعه پرستاری در تقویم رسمی کشور با عنوان «روز پرستار» نام‌گذاری شده است. به این مناسبت با زهرا بهرامی مدیر پرستاری بیمارستان فوق تخصصی رضوی گفت‌وگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید.
خانم بهرامی ابتدا خودتان را برای مخاطبان ما بیشتر معرفی کنید.
دانش‌آموخته رشته پرستاری در مقطع کارشناسی و مدیریت استراتژیک در مقطع کارشناسی ارشد و در حال حاضر نیز دانشجوی دکتری مدیریت استراتژیک هستم. هفده سال سابقه کار در حوزه پرستاری دارم که حدود سیزده سال آن را در بیمارستان رضوی به ویژه مدیریت اتاق‌های عمل گذرانده‌ام. همچنین پنج ماه است مدیریت پرستاری بیمارستان را برعهده دارم.
وظیفه مدیر پرستاری در بیمارستانی همچون رضوی چیست؟
یک مدیر پرستاری در حقیقت هماهنگ‌کننده تمام تیم درمانی است که در بیمارستان در حال انجام اقدامات پزشکی است. او با آگاهی از میزان بازدهی بخش‌های مختلف، وظیفه چینش نیرو و تقسیم کار در آن‌ها، رصد ورود و خروج بیماران، تعریف فرآیندهای خدمات‌رسانی به بیماران، نظارت بر چگونگی اجرایی شدن آن‌ها و… را برعهده دارد. بی‌تردید انجام این وظایف حاصل یک کار تیمی با همکاری سرپرستارهای بخش‌های مختلف بیمارستان و برگزاری جلسات متعدد همفکری است تا بیمارستانی رو به رشد داشته باشیم. به طور مثال در شش ماهه نخست امسال، حدود ۲۲ هزار و ۵۰ بیمار در بیمارستان رضوی بستری شدند و بیش از ۵۰ هزار نفر نیز از خدمات درمانی سرپایی بیمارستان بهره‌مند شدند. شکی نیست این آمار بالای مراجعه‌کننده را بدون انجام یک کار تیمی با مشارکت تک تک کارکنان بیمارستان از جمله پرستاران نمی‌توان جوابگو بود چنان‌که در حال حاضر خدمات درمانی این بیمارستان با حضور حدود ۵۰۰ پرستار در شیفت‌های مختلف انجام می‌شود.
فوق تخصصی بودن این بیمارستان چه تأثیری بر روی تنوع خدمات پرستاری آن گذاشته است؟
بیمارستان رضوی، بیمارستانی است که در آن انواع اعمال جراحی و ارائه خدمات تشخیصی و درمانی در تمامی حوزه‌های پزشکی انجام می‌شود. بنابراین پرستاران فعال در بخش‌های مختلف آن نیز به صورت تخصصی رسیدگی به بیماران را انجام می‌دهند. به طور نمونه پرستاران در بخش فوق تخصصی کلورکتال به بیماران حوزه دستگاه گوارش از جمله سرطان روده یا در بخش هماتولوژی به بیماران مبتلا به سرطان‌های خون خدمات تخصصی کاملی ارائه می‌کنند. این پرستاران علاوه بر ارائه خدمات درمانی، ارتباط تنگاتنگ روحی و عاطفی نیز با بیماران دارند و از آنان حمایت می‌کنند.
بیمارستان رضوی چه اقداماتی در راستای ارتقای سطح خدمات پرستاری خود انجام می‌دهد؟
این بیمارستان در حوزه مباحث آموزشی، یکی از پیشگامان سیستم آموزش پرستاری است. خوشبختانه در برنامه‌های آموزشی خود طبق رهنمودهای دکتر محسن محور مدیرعامل بیمارستان رضوی، مطالب و تکنیک‌های علمی را بسیار به‌روز به پرستاران آموزش می‌دهیم. همچنین این آموزش‌ها به صورت منظم، دوره‌ای و کارگاهی با بهره‌گیری از ظرفیت استادان برجسته کشور برگزار می‌شود. از طرف دیگر، بیمارستان با توجه به دارابودن استادان بنام در کادر درمان خود، برگزارکننده دوره‌های آموزشی مختلف است که برای پرستاران سایر مراکز درمانی نیز امتیاز بازآموزی دارد. همچنین بیمارستان رضوی با توجه به داشتن مجوز یک مرکز حرفه‌ای آموزشی می‌تواند به شرکت‌کنندگان دوره‌های خود گواهینامه‌ای با اعتبار دانشگاه علوم پزشکی مشهد اعطا کند.
وابستگی این بیمارستان به بارگاه ملکوتی امام رضا(ع) چه اثری بر روی سطح ارائه خدمات پرستاری آن گذاشته است؟
در این خصوص دستورالعملی برای خود در بیمارستان تبیین کرده‌ایم و کلیپی از بیانات حجت الاسلام والمسلمین احمد مروی تولیت آستان قدس رضوی را به طور معمول در جلساتمان پخش می‌کنیم. ایشان در بیاناتشان می‌فرمایند: ما فقط یک امام رضا(ع) داریم، بنابراین بیمارستان رضوی هم باید یک بیمارستان تک و بی‌همتا باشد. این موضوع یکی از استراتژی‌های مدیران بیمارستان است تا ارائه خدمات در بخش‌های مختلف منحصربه‌فرد باشد. از این رو بیمارستان بر روی عملکرد کارکنان خود از جمله پرستاران نظارت کاملی دارد و از تمامی آنان انتظار می‌رود بهترین عملکرد را چه از نظر علمی و چه برخورد با بیمار داشته باشند.
از ویژگی‌ها و اهمیت شغل پرستاری برایمان بگویید.
در مجموع پرستاری، یکی از شغل‌های سخت در جامعه است. چون یک اقدام درمانی توسط پزشک به طور معمول در مدت کوتاهی انجام می‌شود و سپس این پرستار است که باید در طول مدت درمان در کنار بیمار باشد. پرستاران باید علم و تخصص بالایی داشته باشند و بتوانند با هوشیاری کامل، گزارش‌های دقیقی درباره وضعیت بیمار خود به پزشکان بدهند و حتی در برخی موارد بتوانند پزشکان را در خصوص وضعیت بیمار توجیه کنند تا پزشک مجدد بیمار را معاینه کند. استرس و شرایط روحی بیمار و همراهان بیمار نیز به طور مستقیم به پرستاران منتقل می‌شود. در واقع، پرستار در کنار کار فیزیکی که انجام می‌دهد، از نظر روحی و عاطفی نیز درگیر بیمارش است. در این میان باید گفت اگر گاهی پرستاران در زمان خدمت با یکدیگر می‌گویند و می‌خندند، در حقیقت سعی می‌کنند با این روش به یکدیگر روحیه دهند و استرس کاریشان را کم کنند تا بتواند با انرژی و روحیه بهتری به بیمار خود رسیدگی کنند. بسیار مهم است که همراهان بیمار نیز درکی از حرفه پرستاری داشته باشند.
شاخصه‌های یک پرستار نمونه و الگو چیست؟
عملکرد یک پرستار و تکنیک‌های علمی که توسط او استفاده می‌شود، امتیاز بالایی در انتخاب یک پرستار نمونه دارد. به عبارتی پرستار باید نسبت به بخش تخصصی که در آن مشغول به کار است، اطلاعات علمی بالا و کاملی داشته باشد و بتواند این تکنیک‌ها و اطلاعات علمی را در زمان مراقبت از بیمار به خوبی اجرا کند. مباحث اخلاقی و ارتباطی پرستار به خصوص در ارتباط با بیمار نیز در رتبه‌بندی او از امتیاز بالایی برخوردار است. در واقع پرستار باید بتواند علمش را به عمل تبدیل کند و در ارتباط مؤثر با بیمارش بتواند تأثیر مثبتی بر روی او بگذارد.
درباره رشادت‌ها و فداکاری‌های پرستاران در دوران شیوع بیماری کرونا نیز نکاتی را بفرمایید.
بسیاری از مشاغل در این دوران تعطیل شدند و مردم در منازل خود در قرنطینه بودند. در آن روزهای سخت، نقش پرستاران بیش از گذشته دیده شد و همگان متوجه اهمیت نقش مهم پرستاران در حمایت و مراقبت از بیماران شدند. در این بین، پرستاران هم با ترس و استرس از بالین بیماران مبتلا به بیماری کرونا به منزل باز می‌گشتند و با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در تلاش بودند تا خانواده‌های خود را درگیر بیماری نکنند. پرستاران با وجود این استرس‌ها، لحظه‌ای از فعالیت خود در محیط کار غافل نشدند و من به شخصه به داشتن چنین همکارانی افتخار می‌کنم.
